Μία επίσκεψη στη Λαϊκή αγορά της Βέροιας

Οι λαϊκές αγορές είναι από τα πιο ζωντανά, πολύχρωμα και χαρακτηριστικά μέρη κάθε πόλης. Δείχνουν με τον πιο άμεσο και παραστατικό τρόπο την κουλτούρα, το βιοτικό επίπεδο και τις συνήθειες του πληθυσμού, περισσότερο από τα μουσεία ή από τα δημόσια κτίρια που είναι βιτρίνες. Ανάμεσα στα λαχανικά, ατ φρούτα και μυρωδικά, φαίνεται η διάθεση και οι συνήθειες επικοινωνίας της κάθε πόλης.

Κάθε Τρίτη στη Βέροια, γυναίκες και άνδρες, κυρίως συνταξιούχοι στην σημερινή εποχή, με το καλάθι στο χέρι ψωνίζουν τα λαχανικά της εβδομάδας, αλλά και άλλα προϊόντα όπως λευκά είδη και ρουχισμός που διατίθενται σε καλές τιμές σε σχέση με τις τιμές μιας βιτρίνας.

Η εργασία στις λαϊκές δεν είναι εύκολη. Κάτω από δύσκολες καιρικές συνθήκες, ο παραγωγός «λαϊκατζής» πρέπει να είναι στον πάγκο του. «Βρέξει χιονίσει» που λένε και οι ίδιοι. Πρέπει να διαθέσει την παραγωγή του και ένα από τα «μυστικά» είναι το πωλών τοις μετρητοίς. Η απευθείας είσπραξη ρευστού εκ μέρους των παραγωγών, οι οποίοι μέχρι τότε έδιναν τα προϊόντα τους στους μεσάζοντες με μακρόχρονες πιστώσεις.

«Δώσε μου κι εμένα μπάρμπα» και πολλές άλλες ατάκες…

Ο θεσμός της λαϊκής αγοράς εφαρμόστηκε στην Ελλάδα περί το1930 στην Αθήνα και μετά την επιτυχία που γνώρισε, σιγά σιγά εξαπλώθηκε σε όλα τα αστικά κέντρα της επικράτειας. Μάλιστα για κάποιο χρονικό διάστημα στη Βέροια, υπήρχαν δύο λαϊκές αγορές, ενώ για μικρότερο χρονικό διάστημα υπήρχαν λαϊκές δύο φορές την εβδομάδα. Πριν καθιερωθεί η λαϊκή αγορά της Βέροιας εκεί που βρίσκεται σήμερα (οδός Θερμοπυλών και στους γύρω δρόμους), παλαιότερα λειτουργούσαν στο Τσερμένι (Μάρκου Μπότσαρη) και στην οδό Μπιζανίου (στον Χώρο Τεχνών).

Ο σημερινός χώρος θεωρήθηκε ως ο ιδανικότερος καθώς είναι πιο άνετος και μεγαλύτερος για να καλύψει περισσότερους παραγωγούς, βρίσκεται πλάι με το υπόλοιπο εμπορικό κέντρο της πόλης και φυσικά επιβαρύνει λιγότερο το κυκλοφοριακό.  

Αν επισκεφθείς σήμερα την λαϊκή αγορά της Βέροιας, θα ακούσεις και τις πιο απίθανες ατάκες. Από το περίφημο «Δώσε μου κι εμένα μπάρμπα» που κυριαρχεί χρόνια τώρα στις λαϊκές , θα ακούσεις διάφορες επινοήσεις όπως«το αφεντικό τρελάθηκε και τα πουλάει τζάμπα», «σιγά σιγά, μην σπρώχνεστε. Όλοι θα πάρετε». Βέβαια υπάρχουν και οι καινούργιες ατάκες όπως «και με πιάνουν τα κλάματα γιατί δεν φεύγουν τα πράματα», «όλα φρέσκα μαντά μ΄» και πολλά άλλα που προκαλούν το χαμόγελο των πελατών.

Δεν λείπουν τα προβλήματα

Για τις ανάγκες του ρεπορτάζ, βολτάραμε την Τρίτη στην λαϊκή της Βέροιας. Ζήσαμε τον παλμό των ανθρώπων της και αντικρίζοντας χαμογελαστούς ανθρώπους. «Η ζωντάνια και το χαμόγελο το μεταδίδουμε στους πελάτες μας. Θέλουμε να έχουμε άμεση ψυχική σχέση μεταξύ μας. Οι λαϊκές είναι ένα σημείο που εκφράζεσαι» μας είπε ο παραγωγός Κωνσταντίνος Γραμματικόπουλος από το Σταυροδρόμι Πέλλας. Όμως υπάρχουν και προβλήματα, όχι τόσο από τους χώρους που νοικιάζουν, όσο από το υψηλό κόστος παραγωγής που δεν επιτρέπει, πλέον, πολλά κέρδη.

«Το κόστος παραγωγής είναι ψηλό. Δεν μένουν πολλά κέρδη. Παλιά ραντίζαμε πέντε φορές, τώρα εικοσιπέντε. Τα φάρμακα είναι πλέον οικολογικά και δεν είναι τόσο αποτελεσματικά για την αντιμετώπιση των ασθενειών στα ζαρζαβατικά μας. Επίσης ανέβηκαν οι τιμές στα σπορικά που έρχονται από το εξωτερικό» μας είπε ο Κωνσταντίνος Γραμματικόπουλος και συμπλήρωσε πως «για να ανταπεξέλθουμε και για να προσφέρουμε όσο το δυνατόν καλύτερες τιμές στους καταναλωτές, εργαζόμαστε ολόκληρη η οικογένεια μέσα στα θερμοκήπια. Από πρωί, πρωί στις λαϊκές, επιστροφή στα σπίτια μας το μεσημέρι για ξεκούραση μιας ώρας και ξανά στο χωράφι για να μαζέψουμε ζαρζαβατικά της επόμενης μέρας».

Συνεχείς έλεγχοι από την Εφορία

Στην σημερινή εποχή δύσκολα θα ακούσεις επαγγελματίες να λένε πως δεν έχουν παράπονα από την αυτοδιοίκηση. Κι αν ακουστεί κάτι, θα είναι από αυτά που άμεσα μπορούν να λυθούν.

«Γενικά προβλήματα με τον Δήμο Βέροιας δεν έχουμε. Από την στιγμή που έγιναν οι διαγραμμίσεις των χώρων, οι κάθε συνάδελφος έχει το δικό του σημείο. Βέβαια εντοπίσαμε κάποια λάθη με τα τετραγωνικά, αλλά το αναφέραμε στον αρμόδιο Αντιδήμαρχο και πιστεύουμε ότι άμεσα θα γίνουν οι απαραίτητες διορθώσεις» μας είπε ο Πρόεδρος του Συλλόγου Γης και Θαλάσσης Ημαθίας Γιώργος Ουζουνίδης.

«Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η παρανομία. Κάθε Τρίτη κλιμάκιο της Εφορίας μας κάνει ελέγχους, μη τυχόν δεν κόψουμε κάποια απόδειξη και να μας επιβάλλει πρόστιμο. Μπορεί κάποιος συνάδελφος να κόψει 200 αποδείξεις και πάνω στην ένταση της δουλειάς να του ξεφύγει μία απόδειξη του ενός ευρώ ή ο πελάτης να πάρει την σακούλα και να φύγει βιαστικά. Τότε μας επιβάλλουν πρόστιμα τα οποία είναι μεγαλύτερα και από τα χρήματα που εισπράττουμε. Δεν λέμε ότι στους ελέγχους. Καλά κάνουν. Όμως να ελέγχουν πρώτα οι παράνομοι» μας είπε ο Γιώργος Ουζουνίδης και συμπληρώνει:

«Όμως θα πρέπει να δουν πόσοι είναι αυτοί που βρίσκονται περιμετρικά της λαϊκής αγοράς και πουλάνε παράνομα.  Αυτοί που δεν έχουν ούτε ταμειακές, ούτε άδειες. Κι αυτό γίνεται εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Το έχουμε καταγγείλει πολλές φορές, αλλά δεν άλλαξε τίποτα. Η Δημοτική Αστυνομία της Βέροιας μας βοηθάει πολύ στον τομέα αυτό. Τους «κυνηγάει», αλλά δεν αρκεί μόνο αυτό. Πρέπει να καταπολεμηθεί η παρανομία από τους ψευτοπαραγωγούς. Και δεν είναι μόνο αυτοί που πουλούν παράνομα οπωρολαχανικά. Είναι και εκείνοι που πουλούν παράνομα κι άλλα είδη. Αν πας έξω από την λαϊκή προς τον Προμηθέα, θα δεις τουλάχιστον δέκα παράνομους. Το ίδιο και προς τα βλάχικα, τον Άγιο Αντώνιο κ.λ.π.».

Καταλήγοντας την συζήτηση με τον Πρόεδρο του Συλλόγου Γης και Θαλάσσης Ημαθίας μας είπε ότι «μεγάλο πρόβλημα είναι η μεγάλη αύξηση της φορολογίας μας, αλλά αυτό είναι ένα γενικότερο πρόβλημα της αγροτικής οικονομίας και δεν έχει σχέση μόνο με τις λαϊκές αγορές».

«Ανασταίνονται» και τα μαγαζιά

Κάθε Τρίτη με την λαϊκή αγορά, κυριολεκτικά «ανασταίνονται» και τα μαγαζάκια που βρίσκονται περιμετρικά. Καφενεία, καφετέριες, τσιπουράδικα, χαρτικά είδη και πολλά άλλα. Παίρνουν και αυτές οι επιχειρήσεις ένα κομμάτι από την …μερίδα του λέοντος. Οι χιλιάδες επισκέπτες της λαϊκής κάτι αφήνουν και στα υπόλοιπα μαγαζιά.

«Η Τρίτη για εμάς είναι η καλύτερη μέρα. Κουραστική βέβαια, αλλά ο τζίρος μας είναι αυξημένος»μας είπε ο Βασίλης Μοτσιόπουλος, ιδιοκτήτης του καφέ-ουζερί «Γωνία» και επισημαίνει πως «εκείνη τη μέρα από τα χαράματα είμαστε επί ποδός και ζούμε στον παλμό των παραγωγών. Έχουμε γίνει ένα μαζί τους και αυτό μας γεμίζει χαρά γιατί συμμετέχουμε στον μόχθο τους. Ξέρουμε τι θέλει ο καθένας. Όταν μας λέει φέρτε μου έναν καφέ, ξέρουμε πως τον πίνει και δεν ρωτάμε πλέον».