Τι σημαίνει για την Βέροια η έκθεση των έργων Βαρλάμη στην αγορά της πόλης

Με την ευκαιρία της πρωτότυπης έκθεσης έργων Βαρλάμη στην αγορά της Βέροιας, η εφημερίδα μας ζήτησε από το μέλος του Πειραματικού Εργαστηρίου Βεργίνας  Αστέρη Νένο, να μας μιλήσει περισσότερο για το θέμα και τις δυνατότητες αξιοποίησης του έργου του συμπατριώτη μας αείμνηστου Ευθύμη Βαρλάμη.

Προσωπικά δεν ξεχνώ την εμπειρία που είχα, όταν επισκέφθηκα τον Βαρλάμη το 2013 στο Μουσείο του στην Αυστρία, μαζί με τον Παύλο Τροχόπουλο και είχα την ευκαιρία να μιλήσω μαζί του, αλλά και να δω τι κατάφερε να κάνει στην περιοχή που ζούσε. Ήταν πραγματικά κάτι εντυπωσιακό, αλλά ποιο εντυπωσιακό ακόμα ήταν ο τρόπος που σου μιλούσε αυτός ο άνθρωπος. Ένας πραγματικός χείμαρρος ιδεών και φαντασίας.

Δυστυχώς έφυγε από κοντά μας το 2016. Όμως το έργο του είναι τεράστιο και το Πειραματικό Εργαστήρι Βεργίνας με τους  Αστέρη Νένο και Παύλο Τροχόπουλο συνεχίζει το σημαντικό έργο, της αξιοποίησης των καλλιτεχνικών του δημιουργημάτων.

-Αστέρη Νένο, η πρωτότυπη αυτή έκθεση ξάφνιασε ευχάριστα την πόλη μας. Πες μας περισσότερα αυτή την κίνηση.

-Κατ` αρχάς όλα αυτά που θα πούμε τα έχει πει ο αείμνηστος Βαρλάμης σε συνεντεύξεις και κείμενά του. Ήταν ένας εμπνευσμένος άνθρωπος που δεν είχε απλώς ταλέντο, αλλά ήξερε να αντιδράει στις αναγκαιότητες της κοινωνίας. Αγαπούσε τους συνανθρώπους του και το συνολικό του έργο πέραν της καλλιτεχνικής του αξίας, έχει ένα βαθύ και ουσιαστικό κοινωνικό χαρακτήρα.

- Ας ξεκινήσουμε λοιπόν από τον Απ. Παύλο.

-Ναι, σήμερα δεν έχουμε συνειδητοποιήσει ότι η Βέροια είναι γνωστή σε δυόμιση δισεκατομμύρια Χριστιανούς από την αναφορά της στις Πράξεις των Αποστόλων. Δηλαδή έχουμε μία συνεχόμενη ζωντανή διαφήμιση για την πόλη μας. Αυτό μέχρι σήμερα δεν το έχουμε αξιοποιήσει όπως θα έπρεπε πιστεύω.

Δεν θα ξεχάσω όταν ο Βαρλάμης είχε γίνει δεκτός από τον Πάπα Βενέδικτο το 2010 στο Βατικανό. Ο Βαρλάμης του είπε: Έρχομαι από την Βέροια. Ο Πάπας τον κοίταξε έκπληκτος και του λέει: Ποιά Βέροια, αυτή του Απ. Παύλου; Υπάρχει σήμερα αυτή η πόλη; Και ο Βαρλάμης του απαντά: Μα και βέβαια υπάρχει. Και άρχισε να του δίνει στοιχεία για την πόλη μας. Εκείνη τη στιγμή ένοιωσα και χαρά και λύπη μαζί. Καταλαβαίνεις γιατί νομίζω.

Ανεξάρτητα πόσο αισθανόμαστε και είμαστε Χριστιανοί εάν διαβάσει κανείς το βιβλίο του Holznerγια τον Απ. Παύλο δεν μπορεί να μην συγκινηθεί για αυτόν τον άνθρωπο στον οποίο στην ουσία οφείλουμε ότι είμαστε σήμερα Χριστιανοί. Γιατί ο Παύλος ήταν αυτός που άνοιξε την διδασκαλία του Χριστού σε όλο τον κόσμο. Γι` αυτό άλλωστε και ονομάζεται ο Απόστολος των Εθνών. Μέχρι την δική του εμφάνιση το κίνημα εκείνο αφορούσε κυρίως μόνο τους Εβραίους. Και ο Παύλος ήρθε σε αντίθεση ακόμα και με τους μαθητές του Χριστού και τελικά σήμερα ο Χριστιανισμός είναι η μεγαλύτερη θρησκεία του κόσμου. Ο Απ. Παύλος για μένα είναι ένα ζωντανό παράδειγμα πίστης, υπομονής, επιμονής και αγάπης. Μας δείχνει τι μπορεί να καταφέρει ένας άνθρωπος όταν έχει ένα σκοπό στον οποίο είναι αφιερωμένος εκατό τοις εκατό. Η αφοσίωση του Απ. Παύλου στον Χριστό ήταν απόλυτη.

Ο ορισμός της πίστης του Απ. Παύλου (Προς  Εβρ. 11,1) λέει ότι με την πίστη είμαστε πεπεισμένοι για αυτά που ελπίζουμε και βλέπουμε μπροστά μας αυτό που θέλουμε να πετύχουμε, ενώ ακόμα δεν έχει συμβεί. Αυτό είναι κάτι που μπορεί να βοηθήσει, έναν επιχειρηματία, μία μάνα, ακόμα και έναν σπουδαστή που δίνει εξετάσεις. Είναι λόγια που έχουν ενέργεια και συν-κινούν. Και βέβαια ο Ύμνος της Αγάπης (προς Κορ. 13). Καλώ όσους δεν έχουν διαβάσει αυτό το κείμενο να το διαβάσουν και είμαι βέβαιος πως θα νοιώσουν ότι παρότι έχουν περάσει περίπου δύο χιλιάδες χρόνια από τότε που είπε αυτά τα λόγια ο Παύλος, δεν έχει αλλάξει απολύτως τίποτα ως προς την αξία τους.

Αυτό που θέλω να πω είναι ότι έχουμε αποκοπεί από την ιστορία και την θρησκευτική μας παράδοση από την οποία μπορούμε να πάρουμε με πρακτικό τρόπο πολύ δύναμη και μεγάλη υποστήριξη.

- Και το έργο του Βαρλάμη, πως συνδέεται με αυτή την αναγκαιότητα

-Ναι ας έρθουμε τώρα στον αείμνηστο Βαρλάμη. Όπως σου είπα και άλλωστε τον γνώρισες και εσύ στην Αυστρία στο μουσείο του, ήταν άνθρωπος ευαίσθητος που ήξερε τι χρειαζόταν η εποχή του, οι συνάνθρωποί του. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι έκανε αυτή την συλλογή και όλο το έργο για τον Απ. Παύλο. Και το έκανε για την γενέτειρά  του την Βέροια. Πέρα από την εικαστική συλλογή του, έχουμε τα σχέδια της Κρύπτης του Απ. Παύλου και τον σχεδιασμό της Πορείας του Παύλου από τους Φιλίππους στην Μεθώνη.

Αυτό που κάναμε φέτος, η έκθεση των έργων στα μαγαζιά της οδού Μ. Αλεξάνδρου,  είναι ένα μικρό δείγμα, αλλά εγώ προσωπικά πήρα πολύ δύναμη από την αντίδραση των ανθρώπων, των καταστημαρχών. Από την χαρά και το ενδιαφέρον τους. Και αυτό μου επιβεβαίωσε και πάλι ότι ο Βαρλάμης πάντα έκανε πράγματα που ενδιέφεραν και συγκινούσαν τους ανθρώπους, τους απλούς ανθρώπους κυρίως.

Φαντάσου λοιπόν την επόμενη χρονιά να οργανώσουμε καλύτερα την έκθεση αυτή και να εκθέσουμε και τα 100 περίπου έργα που έχουμε,  σε όλη την αγορά της πόλης. Και να μπορεί κανείς κρατώντας ένα χάρτη στα χέρια του να κάνει μία βόλτα και παράλληλα να βλέπει και την πρωτότυπη αυτή έκθεση. Είμαι βέβαιος ότι θα αποτελέσει είδηση για όλη την Ελλάδα. Φανταστείτε επίσης να κάνουμε μέσα στην πόλη το έργο της Κρύπτης του Απ. Παύλου, ένα σύγχρονο βιωματικό μουσείο. Με την σωστή προβολή είμαι βέβαιος ότι μπορούμε να έχουμε εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες από όλο τον κόσμο και ο καθένας καταλαβαίνει τι σημαίνει αυτό για την τοπική αγορά και την οικονομία της πόλης μας.

Ένα ωραίο παράδειγμα είναι η πόλη Μπιλμπάο της  Ισπανίας. Μία σχετική μικρή πόλη που ήταν σε παρακμή και η κατάστασή της άλλαξε τελείως όταν κτίσθηκε εκεί ένα παράρτημα του Μουσείου Γκουνκεχάϊμ. Από τότε η πόλη έγινε πόλος έλξης με θεαματικά αποτελέσματα στην οικονομία της. Εμείς εδώ στην Βέροια έχουμε τον διεθνή καλλιτέχνη μας, έργα του οποίου έχουμε εκθέσει σε όλο τον κόσμο με τεράστια επιτυχία. Να φαντασθείτε ότι σήμερα έχουμε στην Ελλάδα περίπου 1000 έργα του Βαρλάμη και κάνουμε αγώνα να τα κρατήσουμε και να τα αξιοποιήσουμε εδώ. Εικαστικές συλλογές όπως αυτή του Μεγαλέξανδρου, του Αγίου Όρους, του Χριστού, της Σαντορίνης, του Απ. Παύλου, του Μίκη Θεοδωράκη. Γι` αυτό το θέμα θέλω και δημόσια να ευχαριστήσω τον δήμαρχο Βέροιας τον κύριο Βοργιαζίδη που στέκεται θερμός υποστηρικτής στην προσπάθεια αυτή που κάνουμε να εξασφαλίσουμε την κατάλληλη αποθήκευση και συντήρηση των έργων αυτών. Η τρέχουσα αξία όλων αυτών των έργων ανέρχεται σήμερα σε περισσότερα από τριάντα εκατομμύρια ευρώ και είμαι βέβαιος ότι σε λίγα χρόνια η τιμή τους θα είναι ανυπολόγιστη. Γιατί λοιπόν να μην “εκμεταλλευθούμε” το γεγονός ότι υπάρχει αυτή η ιδιαίτερη σχέση με τον καλλιτέχνη και να αξιοποιήσουμε το έργο αυτό εδώ στην πόλη μας.-

- Ξέρεις όμως πάντα λένε ότι που θα βρούμε τα χρήματα.

-Ναι τα χρήματα. Είναι το θέμα που βάζουν όλοι πρώτο.

Εγώ προσωπικά έμαθα από τον Βαρλάμη και θα του είμαι πάντα ευγνώμων γι αυτό ότι τα χρήματα δεν είναι το πρόβλημα. Το θέμα είναι η θέληση και η σύμπνοια, η ομόνοια. Το ξέρετε ότι στο Αμβούργο χτίστηκε το κτίριο της φιλαρμονικής με χρήματα και των κατοίκων της πόλης; Ο καθένας έδινε αυτό που μπορούσε,  άλλος δέκα ευρώ, άλλος εκατό  και άλλος χίλια. Και είναι ένα κτίριο που εγκαινιάστηκε το 2017 και έκανε περήφανους όλους τους κατοίκους της πόλης.

Εγώ προτείνω να γίνει μία ομάδα από ανθρώπους στους οποίους υπάρχει εμπιστοσύνη και εκτίμηση  και είμαι βέβαιος ότι θα έχουμε στο πλευρό μας και τις αρχές της πόλης (και την εκκλησιαστική αρχή και την δημοτική και την περιφέρεια και τους βουλευτές μας). Πρέπει όμως να υπάρχει ευελιξία και το κυριότερο,  κοινή θέληση. Τότε θα λυθούν όλα τα οικονομικά θέματα κατά την γνώμη μου.

Με τον αείμνηστο Βαρλάμη κάναμε μεγάλες εκθέσεις προϋπολογισμού εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ, ακριβώς γιατί υπήρχε η πολύτιμη ουσία της σύμπνοιας και του κοινού αγώνα και βέβαια γιατί είχαμε κάτι που άξιζε, το έργο. Αλλά αυτό το έχουμε και τώρα!

Ονειρεύομαι την πόλη μου την Βέροια,  μία πόλη που την αγαπούν οι κάτοικοί της, που ξέρουν τι σημαίνει αυτή η πόλη στο πέρασμα της ιστορίας, που σέβονται τις αξίες που δημιουργεί αυτή η πόλη, μία πόλη πρότυπο για όλη την Ελλάδα και την Ευρώπη, μία πόλη που την επισκέπτονται εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι από όλο τον κόσμο για να δουν και να θαυμάσουν κάτι μοναδικό σε αυτή. Γι αυτή την Βέροια πιστεύω ότι έκανε ο Βαρλάμης το έργο του αυτό για τον Απ. Παύλο.

-Κλείνοντας αυτή την συνέντευξη θα ήθελα να πούμε άλλη μία φορά ποια είναι τα μαγαζιά που έχουν έργα του Βαρλάμη ώστε να παρακινήσουμε τον κόσμο να δεί την πρωτότυπη αυτή έκθεση.

-Και βέβαια. Όπως είπαμε τα μαγαζιά βρίσκονται στην οδό Μεγ. Αλεξάνδρου και είναι κατά αλφαβητική σειρά:

1.     ΑΝΤΩΝΙΑΔΗΣ (Μεγ. Αλεξάνδρου 19)

2.     Βλαχοπούλου – Γιούρος (Μεγ. Αλεξάνδρου 17)

3.     ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ (Βενιζέλου 24)

4.     ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ ΠΟΛΥΤΙΜΗ (Μεγ. Αλεξάνδρου 35)

5.     ΜΕΤΡΟ COLLECTION (Μεγ. Αλεξάνδρου 34 με Βενιζέλου γωνία)

6.     ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΝ (Μεγ. Αλεξάνδρου 19)

7.     DRESSROOM (Μεγ. Αλεξάνδρου 30)

8.     DAY (Μεγ. Αλεξάνδρου 34)

9.     Erra (Μεγ. Αλεξάνδρου 24)

10. LEBEN (Μεγ.Αλεξάνδρου17)