Ο Άγιος Ιωάννης ο «Λιμήν των Ψυχών»

Ήταν Γενάρης του 2005 όταν οι κάτοικοι της Βέροιας είδαν έναν ναό στο κεντρικότερο και πολυσύχναστο σημείο της πόλης, την οδό Βενιζέλου, να μην υπάρχει. Ο Ιερός Ναός του Αγίου Ιωάννου, ο «Λιμήν των Ψυχών», όπως ανέγραφε η μαρμάρινη πλάκα, μετατράπηκε σε άμορφη μάζα από μπάζα.

Όταν όλοι αναρωτήθηκαν για τον λόγο που γκρεμίστηκε η εκκλησία, το μόνο που άκουγαν (και πολύ σωστά) ήταν πως θα κτιστεί νέα εκκλησία. Μα δεν υπήρχε λόγος; Το νέο ερώτημα, καθώς το κτίσμα φαίνονται επαρκές και καλό.

Εκκλησία χωρίς θεμέλια

Πολλοί λίγοι είναι αυτοί που γνώριζαν ότι το κτίσμα είχε σοβαρότατα προβλήματα. Ωστόσο όταν ξεκίνησαν οι έρευνες για να γίνουν κάποιες εργασίες από φθορές, οι υπηρεσίες διαπίστωσαν ότι δεν υπήρχαν θεμέλια. Μια εκκλησία στον «αέρα». Οι τοίχοι χτισμένοι πάνω σε ερείπια, ενώ τα 60 cm ντουβάρια ήταν από πορόπετρα που δεν είχαν μέσα τους τσιμέντο, αλλά απλή λάσπη. Μάλιστα από μαρτυρίες παλαιοτέρων, που βρέθηκαν κοντά στην εκκλησία εκείνες τις μέρες, ανάμεσα από τις πέτρες και μέσα στη λάσπη υπήρχαν πεταμένα βιβλία, μανουάλια και άλλα …άχρηστα αντικείμενα.   

Στην εκκλησία του Αγίου Ιωάννη που γκρεμίστηκε πριν από 11 χρόνια, κατασκευάστηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και χτίστηκε πάνω σε παλαιότερο ναό. Όπως μας περιέγραψαν οι παλαιότεροι κάτοικοι της περιοχής, τα χρόνια εκείνα δεν υπήρχε η οδός Βενιζέλου. Ήταν ένα καλντερίμι το οποίο μάλιστα ονομάζονταν οδός «Αγ. Ιωάννου» και η παλιά εκκλησία περιστοιχίζονταν από παλιά σπίτια ιδιοκτησίας της ενορίας, τα λεγόμενα βακούφικα.

Με την διάνοιξη της οδού Βενιζέλου, γκρεμίστηκαν τα σπίτια και κτίστηκε η νέα εκκλησία, όπως την γνώριζαν οι κάτοικοι της πόλης μέχρι το 2005, και για την εποχή εκείνη ήταν καλή και εξυπηρετούσε τις ανάγκες.

Έντεκα χρόνια στο ΚΑΣ

Όταν, λοιπόν, η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη γκρεμίστηκε πριν από έντεκα χρόνια γιατί ήταν επικίνδυνη για την δημόσια ακεραιότητα των πολιτών, διαπιστώθηκε πως στα «θεμέλια» της υπήρχαν αρχαία. «Ως ευσυνείδητοι πολίτες προτιμήσαμε να ενημερώσουμε την αρχαιολογία για τα ευρήματα και όχι να τα μπαζώσουμε και να τα τσιμεντάρουμε. Τα αρχαία είναι μέρος του τόπου μας, είναι κληρονομιά μας και οφείλουμε να τα αναδείξουμε» μας είπε συμπολίτης μας που είχε ενεργό ρόλο στα της Ενορίας του Αγίου Ιωάννη. Αρχαία ευρήματα που ανήκουν σε μια πολύ παλιά εκκλησία, εκατοντάδων χρόνων.      

Από την στιγμή που «μπλέχτηκε» η αρχαιολογία, άρχισαν πλέον να κάνουν την εμφάνισή τους και τα προβλήματα για την ανέγερση του νέου ναού. Έτσι φτάσαμε αισίως στον ενδέκατο χρόνο, χωρίς να πέσει ούτε ένα κυβικό μπετόν.

Όταν το θέμα έφτασε στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) υπήρξε έγκριση ώστε να κτιστεί νέα εκκλησία, αλλά με κάποιες προδιαγραφές που όριζε. Στόχος του ΚΑΣ ήταν και είναι να αναδειχθούν και οι αρχαιότητες.

Έτσι η Ενορία του Αγίου Ιωάννη ανέθεσε την μελέτη κατασκευής νέου ναού σε μηχανικούς και αρχιτέκτονες ώστε να κάνουν σχέδια σύμφωνα με τους όρους του ΚΑΣ και στην συνέχεια τα υπέβαλε για έγκριση. Όμως πάντοτε προέκυπταν νέοι όροι από το ΚΑΣ και νέες τροποποιήσεις των μελετών, κάτι που φτάσαμε μέχρι το σήμερα, χωρίς να έχει ξεκινήσει το έργο.

Σε συζήτηση που είχαμε με πολίτη της Βέροιας που ασχολείται με την υπόθεση, μας ενημέρωσε πως «η υπόθεση βρίσκεται στο τελικό στάδιο και ελπίζουμε πολύ σύντομα να πάρουμε το τελικό ναι από το ΚΑΣ και να ξεκινήσουμε τις υπόλοιπες διαδικασίες με τις άλλες αρμόδιες υπηρεσίας, που έχουν να κάνουν και τα δομικά και τις υπόλοιπες αδειοδοτήσεις».    

Αν όλα πάνε καλά δεν προκύψουν κι άλλα εμπόδια με το ΚΑΣ, τότε πιθανότητα προς το τέλος του 2016 θα εκδοθεί η σχετική άδεια και στην συνέχεια θα ξεκινήσει άμεσα η κατασκευή του νέου Ναού. Μάλιστα ήδη στους τραπεζικούς λογαριασμού της Ενορίας υπάρχουν χρήματα για τις πρώτες οικοδομικές εργασίες, έτσι ώστε το κέντρο της Βέροιας να αποκτήσει και πάλι τον «Λιμήν των Ψυχών» ο οποίος θα είναι ένας συμβατός Ναός με τον αρχαιολογικό χώρο ο οποίος θα είναι επισκέψιμος, ένα λειτουργικό σύνολο, και θα τύχει της καθημερινής φροντίδας της Ενορίας.